4. Bot và botnet
Bot hay rôbôt mạng là các ứng dụng phần mềm chạy các tác vụ tự động hóa trên mạng. Thông thường, bot thực hiện các tác vụ đơn giản và có cấu trúc lặp đi lặplại với một tần suất cao hơn nhiều so với khả năng của một soạn thảo viên là con người. Ứngdụng rộng lớn của bot là trong duyệt tự động Web theo kiểu bò loang (web spidering), trong đó một chương trình tự động tìm kiếm, phân tích và sắp xếp thôngtin từ các máy chủ web với tốc độ cao hơn nhiều lần tốc độ của con người. Mỗi máy chủ có một file có tên robots.txt chứa các quy tắc cho việc bò loang tự động tại máy chủ đó, đây là các quy tắc mà con bot cần tuân theo.
Bot là viết tắt của robot, tức các chương trình tự động hoá (chứ không phải là người máy như nghĩa chúng ta vẫn gọi) thường xuyên được sử dụng trong thế giới Internet. Một ví dụ về bot đó là search enginer Người ta định nghĩa spider được dùng bởi các công cụ tìm kiếm trực tuyến, ánh xạ website và phần mềm đáp ứng theo yêu cầu trên IRC (như eggdrop) là robot.
Bên cạnh các ứng dụng kể trên, bot còn có thể được cài đặt tại nơi đòi hỏi tốc độ phản ứng cao hơn tốc độ của con người (chẳng hạn bot trò chơi điện tử và bot tại các trang web bán đấu giá) hoặc trong các tình huống cần đến sự bắt chước các hoạt động của con người (chẳng hạn các chatbot - bot nói chuyện).
Botnet là từ chỉ một tập hợp các rô bôt phần mềm hoặc các con bot hoạt động một cách tự chủ. Từ này còn được dùng để chỉ một mạng các máy tính sử dụng phần mềm tính toán phân tán.
Tuy từ "botnet" có thể dùng để chỉ một nhóm bot bất kỳ, chẳng hạn IRC bot, từ này thường được dùng để chỉ một tập hợp các máytính đã bị tấn công và thỏa hiệp và đang chạy các chương trình độc hại, thường là sâu máy tính, trojan horse hay các cửa hậu, dưới cùng một hạ tầng cơ sở lệnh và điều khiển. Một chương trình chỉ huy botnet (botnet's originator hay bot herder) có thểđiều khiển cả nhóm bot từ xa, thường là qua một phương tiện chẳng hạn như IRC, và thường là nhằm các mục đích bất chính. Mỗi con bot thường chạy ẩn và tuân theo chuẩn RFC 1459 (IRC). Thông thường, kẻ tạo botnet trước đó đã thỏa hiệp một loạt hệ thống bằng nhiều công cụ đa dạng (tràn bộ nhớ đệm, ...). Các bot mới hơn có thể tự động quétmôi trường của chúng và tự lan truyền bản thân bằng cách sử dụng các lỗ hổng an ninh và mật khẩu yếu. Nếu một con bot có thể quét và tự lan truyền qua càng nhiều lỗ hổng an ninh, thì nó càng trở nên giá trị đối với một cộng đồng điều khiển botnet.
Các botnet đã trở nên một phần quan trọng của Internet, tuy chúng ngày càng ẩn kĩ. Do đa số các mạng IRC truyền thống thực hiện các biện pháp cấm truy nhập đối với các botnet đã từng ngụ tại đó, những người điều khiển botnet phải tự tìm các server cho mình. Một botnet thường bao gồm nhiều kết nối, chẳng hạn quay số, ADSL và cáp, và nhiều loại mạng máy tính, chẳng hạn mạng giáo dục, công ty, chính phủ và thậm chí quân sự. Đôi khi, một người điều khiểngiấu một cài đặt IRC server trên một site công ty hoặc giáo dục, nơi các đường kết nối tốc độ caocó thể hỗ trợ một số lớn các bot khác. Chỉ đến gần đây, phương pháp sử dụng bot để chỉ huy các bot khác mới phát triển mạnh, do đa số hacker không chuyên (script kiddie) không đủ kiến thức để sử dụng phương pháp này.
Một xu hướng rất nguy hiểm trong thời gian gần đây là kẻ tấn công sử dụng botnet gồm hàng ngàn máy tính ma (máy tính đã bị khống chế hay còn gọi là zombie) để tấn công từ trối dịch vụ, nhằm vào các hệ thống của doanh nghiệp, tổ chức, chính phủ. Để tạo ra đội quân zombie hùng hậu này, chúng sử dụng virus, spyware hay các trojan lây nhiễm qua Internet, khi máy tính bị nhiểm máy tính đó sẽ bị kiểm soát một cách bí mật, từ xa bởi các Trojan. Có rất nhiều phương pháp điều khiển và quản lý zombie từ xa. Trong khuôn khổ bài viết này tôi chỉ đề cập đến việc điều khiển và quản lý bằng Trojan thông qua các kênh riêng Internet Relay Chat (IRC).
5. IRC botnet
Mỗi một máy bị kiểm soát,bị cài một phần mềm nguy hiểm bí mậtkết nối đến kênh IRC của kẻ tấn công gọi là một bot. Mạng các các kết nối tới một kênh IRC gọi là một botnet.
Bot cũng đồng nghĩa với agent (tác tử) trong phương thức DDoS truyền thống. Các bot này được điều khiển thông qua kênh IRC nó kết nối đến. Một bot khi được cài lên máy của nạn nhân, nó sẽ kết nối ra ngoài theo các cổng của dịch vụ IRC và tham gia vào các kênh riêng do kẻ tấn công tạo ra. Các kênh này năm trên cácmạng phổ biến như Efnet, Undernet hay DALnet. Các mạng này là một công cụ miễn phí, ổn định để kẻ tấn công dễ dàng mở rộng, quản lý, duy trì và điều khiển đội quân bot.
Mạng IRC cung cấp cho kẻ tấn công khẳ năng dẽ dàng và mềm dẻo để điều khiển hàng trăm thậm trí hàng ngàn bot.
Theo Australian CERT, điểm cực kỳ nguy hiểm là các bot hiện nay có thể tân dụng được băng thông rộng và tài nguyên dư thừa của máy nạn nhân, những bot này sẽ có khả năng cực kỳ mạnh mẽ. Botnet với nhiều bot mạnh này sẽ tạo ra một sức mạnh vô cùng ghê gớm, có khả năng đánh sập bất kỳ hệ thống nào.