Chủ nhật buồn (phiên bản gốc
tiếng Hungary: Szomorú Vasárnap;
tiếng Anh: Gloomy Sunday) là một
bài hát do nhạc sĩ dương cầm người
Hungary tên Rezso Seress sáng tác
để diễn tả tâm trạng thất tình của mình. Nhưng Seress không ngờ
rằng bài hát của ông bị "kết tội" là
nguyên nhân làm cho hàng trăm
người tự tử. Vì thế, nó được mệnh
danh là "Bài hát thần chết". Nó còn
được biết đến dưới cái tên "Bài ca tự sát Hungary" (tiếng Anh:
Hungarian Suicide Song). Phạm
Duy đã viết lời tiếng Việt cho bài
hát này và cũng lấy tên "Chủ nhật
buồn". Hoàn cảnh ra đời Một chiều buồn cuối năm 1932, bầu
trời Paris thật ảm đạm, mưa nặng
hạt và lạnh lẽo. Nhạc sỹ dương cầm
Rezso Seress ngồi chơi đàn dương
cầm bên cửa sổ. Một giai điệu chợt
xuất hiện trong đầu ông và nửa tiếng đồng hồ sau, bài Szomorú
Vasárnap ra đời. Bài hát của ông nói về tâm trạng
đau khổ của một người thất tình
"ngồi một mình, nghe hơi mưa" và
"đợi chờ không nguôi ngoai" và
cuối cùng là "chủ nhật nào, tôi im
hơi... đến với tôi thì muộn rồi". Bài hát ban đầu bị các hãng thu
băng từ chối vì "nhạc và lời quá
buồn thảm". Phải mất vài tháng
trời, Seress mới tìm được một hãng
băng đĩa nhận lời mua bài hát đó
và phát hành tại nhiều thành phố lớn trên thế giới. Những ảnh hưởng của bài hát Khi bài hát được tung ra thị trường,
bắt đầu xuất hiện những chuyện kì
lạ. Tại Berlin (Đức), một thanh niên
sau khi nghe bài hát đã phàn nàn
với bạn bè rằng anh ta bị ám ảnh
bởi giai điệu và ca từ của nó. Anh ta rơi vào trạng thái trầm cảm mà
không sao thoát ra được. Cuối cùng
anh ta dùng súng bắn vào đầu tự
vẫn. Vài ngày sau, cũng tại Berlin, người
ta phát hiện một cô gái treo cổ tự
tử và dưới chân cô là bài Szomorú
Vasárnap. Báo chí bắt đầu loan tin
về hiện tượng này, và liên tiếp các
vụ án tương tự xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới như Hungary, Pháp,
Mỹ. Bản thân Seress cũng rất kinh
ngạc và không tin vào điều này. Nhưng khi người ta thống kê được
hàng trăm vụ tự tử khắp thế giới có
liên quan đến bài hát của Seress
thì ông bắt đầu hoảng sợ thực sự. Lệnh cấm lưu hành bài hát đã được
nhiều nước đưa ra. Nhưng càng
cấm thì bài hát càng nổi tiếng và
danh sách những nạn nhân ngày
càng dài thêm, ở mọi lứa tuổi,
ngành nghề, màu da... Có tới 15 quốc gia đâm đơn kiện tác
giả Seress buộc tội ông có liên
quan đến những cái chết đó. Cơn sốt về bài hát lên đến đỉnh
điểm vào năm 1936. Bất chấp lệnh
cấm, bản copy của bài hát được
bày bán khắp nơi trên đường phố
Paris. Những lời đồn đại làm cho
nhiều ban nhạc và ca sỹ không dám hát bài hát "chết chóc" này. Nhạc sỹ Seress sau đó đã cố gắng
thu hồi bài hát của mình nhưng
không thành công. Sau này, chính
Seress cũng tự tử vào năm 1968
(Opera Mini 7.1.3)
_______________
My LoVe Ml 
Các nhà nghiên cứu cho biết âm
nhạc, điện ảnh, trò chơi... có thể
tác động đến tâm lý của con người,
nhưng không phải là quyết định.
Thời kỳ đó, Mỹ và châu Âu đang
trong giai đoạn phát triển công nghiệp. Bối cảnh xã hội bị khủng
hoảng kinh tế sau Đệ nhất thế
chiến, nạn thất nghiệp gia tăng,
hậu quả của chiến tranh gây ra sự
chết chóc, thương vong... Sự khủng
hoảng xã hội sâu rộng này được thể hiện rõ nét với sự lên ngôi của
học thuyết hiện sinh. Điều này tác
động mạnh lên tâm lý của dân
chúng và đẩy nhiều người trong số
họ rơi vào trạng thái mất phương
hướng, trầm cảm, thất vọng trong cuộc sống. Trong bối cảnh đó chỉ cần thêm một
tác động nhỏ từ bên ngoài như âm
nhạc, phim ảnh... có nội dung buồn
thảm là có thể đẩy họ đến một
quyết định tiêu cực. Bài hát rất ảm đạm này chính là
"giọt nước làm tràn ly". Thêm nữa là
sự cộng hưởng thêu dệt của dư luận
đã tạo nên cái "mốt tự tử" vào thời
kỳ đó. Các nhà tâm lý học cho rằng hiện
tượng tự tử thời kỳ đó là do bối
cảnh xã hội khủng hoảng tác động
mạnh lên tâm lý con người và bản
thân bài hát này, cũng như cái chết
của tác giả chỉ là một biểu hiện bề mặt của cuộc khủng hoảng đó. Thực tế cho thấy, sau Đệ nhị thế
chiến, không còn hiện tượng tự tử
vì bài hát nữa. Lệnh cấm bài hát
này cũng đã bị bãi bỏ từ lâu.
(Opera Mini 7.1.3)
_______________
My LoVe Ml
Trang 
